1. Postawienie diagnozy zaburzeń integracji sensorycznej wymaga przede wszystkim odpowiedniej wiedzy i doświadczenia osoby prowadzącej badania dziecka.

Terapeuta integracji sensorycznej w Polsce to osoba, która po pierwsze ukończyła wyższe studia  i uzyskała dyplom w jednym z zakresów studiów: psychologii, pedagogiki, fizjoterapii, logopedii lub ukończyła studia medyczne i jest lekarzem. Po drugie to osoba, która ukończyła dwustopniowy właściwy kurs integracji sensorycznej lub ewentualnie ukończyła właściwe studia podyplomowe w tym zakresie. Jednak nie wszystkie kursy, a tym bardziej studia podyplomowe wyposażają we właściwą wiedzę o integracji sensorycznej przyszłych terapeutów /temat wymaga szerszego opracowania co wkrótce zrobimy na łamach naszego Portalu/.  W Polsce największe doświadczenie i kwalifikacje do prowadzenia szkoleń dla terapeutów integracji sensorycznej mają instruktorzy Polskiego Stowarzyszenia Terapeutów Integracji Sensorycznej /do 2017 roku wyszkolili przeszło 4 000 terapeutów/. To instruktorzy seniorzy tego Stowarzyszenia opracowali programy szkolenia terapeutów w Polsce, wypracowali standardy diagnozy zbierając doświadczenia w tym zakresie badając dzieci i prowadząc terapie integracji sensorycznej od 1994r. Przekazują swoją wiedzę nowym adeptom szkoleń opartą nie tylko o teorię ale przede wszystkim o praktyczne doświadczenie. Nikt w Polsce nie ma takiego doświadczenia w tej dziedzinie. Adepci szkoleń prowadzonych w Stowarzyszeniu uzyskują właściwe, najlepsze kwalifikacje do postawienia diagnozy zaburzeń integracji sensorycznej. Po ukończeniu szkolenia i uzyskaniu certyfikatu wystawianego przez Stowarzyszenie dobrze jest by początkujący terapeuta odbył staż pod okiem doświadczonego diagnosty, by poobserwował technikę badania dziecka w zakresie ryzyka zaburzeń integracji sensorycznej. Dopiero po takim długim procesie szkolenia można z odpowiedzialnością przystąpić do diagnozowania dzieci samodzielnie.

2. Diagnoza powinna być przeprowadzona w odpowiednich warunkach. Najlepiej jeśli są one standartowe , takie same dla wszystkich badanych dzieci.

Gabinet badań musi mieć właściwą przestrzeń do badania, które wymaga wielu zadań ruchowych. Powierzchnia dobrego gabinetu to co najmniej około 20 metrów kwadratowych. W gabinecie powinien być właściwie wyposażony kącik zabaw dla dziecka. Wiedzę o wyposażeniu kącika w odpowiednie zabawki i pomoce ułatwiające diagnozę uzyskują terapeuci na właściwym szkoleniu. Poza tym w gabinecie musi być materac, deska rotacyjna, duża piłka, urządzenie do odtwarzania muzyki /właściwych dźwięków niezbędnych do postawienia diagnozy/. Ściany powinny być pomalowane na neutralne kolory /niedopuszczalne są jaskrawe ostre/  z wyjątkiem jednej ściany przed, którą prowadzone jest badanie oczopląsu porotacyjnego, ta ściana musi być biała. W gabinecie powinny być umieszczone w widocznym miejscu właściwe dokumenty uprawniające do prowadzenia badania i terapii integracji sensorycznej.

3. Diagnoza obejmuje kilka etapów.

Pierwszy to strukturalizowany wywiad w postaci właściwych Kwestionariuszy. Kwestionariusz powinien zawierać szereg pytań na które odpowiadają rodzice. Pytania dotyczą rozwoju sensorycznego dziecka i jego potrzeb sensorycznych a więc np. brzmią tak- czy Twoje dziecko lubi się huśtać?, czy Twoje dziecko jada wybiórczo?, czy Twoje dziecko narzeka na metki? itd. Wypełnienie Kwestionariusza ułatwia diagnozę i daje obraz dziecka , takiego jak widzą go rodzice w życiu codziennym.

Kolejnym etapem jest uzupełniający wywiad z rodzicami w którym przedstawiają powody zgłoszenia na badania i opiszą niepokojące ich zachowania dziecka. Badający dziecko terapeuta będzie w konsekwencji mógł odpowiedzieć czy te problemy wynikają z zaburzeń integracji sensorycznej czy są jakieś inne przyczyny.

W następnym etapie terapeuta-diagnosta przystępuje do przeprowadzenia prób klinicznych zaburzeń integracji sensorycznej i testów integracji sensorycznej. Próby kliniczne i testy muszą być dostosowane do wieku dziecka. Inne stosuje się dla dzieci młodszych poniżej czwartego roku życia inne dla starszych dzieci.

Podczas prowadzonych badań w gabinecie powinni być rodzice by mogli obserwować co robi terapeuta i jak zachowuje się dziecko – to ułatwi późniejszą rozmowę na temat wyników badania.

4. Diagnoza po przeprowadzeniu badania dziecka musi być przekazana rodzicom na piśmie w postaci właściwie skonstruowanego raportu na oddzielnym spotkaniu z rodzicami.

Podczas specjalnego spotkania terapeuta-diagnosta informuje rodzica o wynikach przeprowadzonych badań, przedstawiając główne próby i testy oraz reakcje dziecka wyjaśniając rodzicom co to oznacza. Rodzice powinni być poinformowani czy dziecko ma zaburzenia integracji sensorycznej i jakiego rodzaju są to zaburzenia. Najważniejszym elementem jest wyjaśnienie rodzicom związków między problemami, które zgłosili a wynikami przeprowadzonych badań. Ostatnim etapem rozmowy musi być wskazanie na ewentualną konieczność prowadzenia terapii i w jakim wymiarze powinna być prowadzona oraz poinformowanie o zalecanych ćwiczeniach domowych. Ważną częścią spotkania z rodzicami po badaniu dziecka jest instruktaż zaleconych ćwiczeń domowych.

5. Pisemny raport z badan zawierający diagnozę-rozpoznanie typu zaburzeń integracji sensorycznej powinien składać się z wielu elementów oto najważniejsze z nich.

  • dane dziecka
  • listę zastosowanych narzędzi badawczych /testów, klinicznej obserwacji itp./
  • powód zgłoszenia dziecka na badania integracji sensorycznej
  • najważniejsze informacje z wywiadu
  • opis poszczególnych prób klinicznych ze wskazaniem na związki wyników badania z konkretnymi zachowaniami dziecka w różnych sferach /odruchowej, posturalnej, koordynacyjnej, wrażliwości sensorycznej itd./
  • podsumowanie zawierające wyjaśnienie związków zachowania dziecka ze stwierdzonym typem zaburzeń integracji sensorycznej.
  • zaleceniem terapii / w tym ilości godzin tygodniowo/, zaleceniem kontrolnych badań, zaleceniem ewentualnych dodatkowych konsultacji z innymi specjalistami, zaleceniem ćwiczeń domowych
  • ramowym programem terapii
  • zestawem ćwiczeń domowych

6.Omówienie wyników badań na specjalnym spotkaniu z rodzicami dziecka

Terapeuta po napisaniu raporty z badań spotyka się z rodzicami i dzieckiem by omówić wyniki badania, odpowiedzieć na postawione przez rodzica pytania, przedstawić program terapii i przeprowadzić instruktaż domowych ćwiczeń zalecanych dziecku, a będących wynikiem przeprowadzonych badań. Na tym spotkaniu rodzice otrzymują pisemny raport z badań /diagnozę/.