Obciążony pled / kołderka

Czy stosowanie obciążonej kołderki przynosi rezultaty?. Jakie? W jakich zaburzeniach można ja stosować? Jakie obciążenie? Jakie przeciwwskazania?

W 1992 roku Temple Grandin przedstawiła uspokajający efekt wrażeń związanych z czuciem głębokim a następnie w 1999r przedstawiła wyniki badań wskazujące na wpływ wrażeń czucia głębokiego na redukcję pobudzenia i lęku przez użycie Grandins Hug Machine. Wyniki tych badan potwierdziły hipotezę dr J. Ayres, że łagodny nacisk na mięśnie /wrażenia czucia głębokiego/ mogą mieć efekt uspokajający u osób z autyzmem, w szczególności u tych u których obserwuje się wysoki poziom niepokoju i pobudzenia. Od tej pory terapeuci poszukiwali łatwych do zastosowania w domu środków terapeutycznych. Pierwsze obserwacje poczynili OT w USA w stosowaniu kamizelki obciążonej dla dzieci z autyzmem. Kolejne obserwacje i badania dotyczyły stosowania dociążonych pledów/ kołder dla dzieci z problemami w zasypianiu i charakteryzujących sie poczuciem zagrożenia czy lęku. Stosując obciążone pledy /kołderki/ w zaburzeniach psychicznych zauważono pojawienie sie poczucia bezpieczeństwa, relaksacji, poprawy snu i uczucia komfortu. Jakkolwiek późniejsze badania z 2014 roku wskazały, że używanie obciążonego pledu nie pomaga dzieciom z autyzmem w dłuższym spaniu czy w szybszym usypianiu. Co ciekawe jednak zauważono w tych badaniach, że pledy obciążone były faworyzowane w terapii przez rodziców i dzieci co prawdopodobnie sugeruje pozytywny efekt przy jego używaniu.

Inne badania które chcemy tu przytoczyć to badania przeprowadzone przez Coventry Children and Young Peoples OT. W badaniach zauważyli oni pozytywne skutki przy użyciu obciążonego pledu u dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej i zaburzeniami snu. Dzieci objęte obserwacją były badane standaryzowanymi narzędziami Sensory Processing Measure lub Sensory Profile, a z rodzicami był przeprowadzany wywiad. Dla tych dzieci, które miały stwierdzone problemy ze snem czy zasypianiem i miały określone zaburzenia integracji sensorycznej - zalecano obciążony pled.

Tymi zaburzeniami integracji sensorycznej były zaburzenia modulacji sensorycznej -podtyp nadreaktywność sensoryczna. Według DeGangi ten typ zaburzeń wpływa na zaburzenia zdolności do samoregulacji co skutkuje problemami w zasypianiu i spaniu. Badania pokazały również, że nadwrażliwość dotykowa jest predykatorem zaburzeń snu i zasypiania oraz, że nadwrażliwość w wielu zmysłach jest skorelowana z niektórymi zaburzeniami snu. Wengel, Hanlon-Dearmand and Fjeldsted /2011/ odkryli również dużą zależność między szybkością zasypiania, a wzrostem zachowań wiążących się z poszukiwaniem sensorycznym.

Po zaleceniu tej grupie dzieci /63 dzieci/ pledu obciążonego przeprowadzono ankietę wśród rodziców. Wiek dzieci biorących udział w tym eksperymencie to od 4 do 12 lat. W ankiecie poproszono rodziców :

1.O określenie problemów ze snem /widoczne na wykresie/

2. O wskazanie jakie problemy ze snem uległy zmniejszeniu po zastosowaniu koca obciążonego - wyniki na wykresie. /Należy zaznaczyć, że pełne ankiety odesłało jedynie 18 osób./

Wyniki wskazały zdecydowana poprawę /prawie u 50% badanych/ w zakresie szybkości zasypiania, co oznaczało ze dzieci szybciej i łatwiej zasypiały. Kolejna grypa u której zaobserwowano zmiany /około 30%/ to te dzieci które w nocy wstawały i musiały lub chciały chodzić. Co oznaczało, że stosowanie obciążonego pledu szczególnie dobrze wpływało na mechanizmy samoregulacji i skutkowało łatwiejszym usypianiem i rzadszym wybudzaniem w nocy.

Dodatkowo w ankiecie uzyskano również informację  o pozytywnym wpływie relaksującym, uspokajającym, poprawiającym zachowanie dziecka nawet w takich aspektach jak wspólne oglądanie z rodziną telewizji czy zmniejszenie wiercenia się i inne. Rezultaty eksperymentu pokazały, że stosowanie obciążonego pledu nie tylko pomagało w regulacji snu i zasypiania ale również w poprawie zachowania. W szczególności wyciszenia, uspokojenia i obniżenia poziomu poczucia zagrożenia czy niepewności.

Inne badania wskazują również na podwyższenie poziomu serotoniny i melatoniny poprzez używanie obciążonego pledu. Łagodny nacisk na mięśnie wzmacnia sygnały z ciała skutkujące wzrostem neuroprzekaźnika serotoniny, a ten w nocy wraz z ograniczonymi bodźcami wzrokowymi  stymuluje wzrost poziomu melatoniny. Jednocześnie obserwuje się iż podwyższenia poziomu serotoniny skutkuje uczuciem zadowolenia i szczęścia. Serotonina również tłumi uczucie niepokoju i poprawia nastrój. Obserwuje się związki między pobudliwością a problemami ze snem więc poprawa snu ma wpływ na zmniejszenie pobudzenia. Podobne oddziaływanie łagodnego ucisku na ciało powodowane przez obciążony koc skutkujący  poprawą samoregulacji i zmniejszenia pobudzenie  obserwowano w licznych badaniach przy stosowaniu kamizelki obciążonej. Większość wniosków wskazuje na zasadność stosowania tej metody wśród:

1. Dzieci i osób dorosłych z zaburzeniami snu
2. Dzieci z zaburzeniami modulacji sensorycznej
3. W bezsenności
4. Dzieciom z ADHD
5. W zespole Aspergera i autyzmie 
6. U osób z RLS
7. Dla osób w wieku powyżej 65 lat, nawet tych u który stwierdzono chorobe Alzchaimera lub Parkinsona / na podstawie www.mosaicweightedblankets.com

Kiedy nie zaleca się stawania obciążonego pledu /kołderki?:

1. U dzieci poniżej 3 roku życia
2. U dzieci i osób starszych które mają problemy z układem oddechowym
3. U dzieci i osób starszych które maja problemy z układem krążenia
4. U dzieci i osób starszych które mają problemy w regulacji temperatury ciała

Jaka powinna być waga kołderki/pledu obciążonego?

Waga powinna być  dobrana przez terapeutę zlecającego tą metodę terapii. Najczęściej bezpieczne obciążenie do10% wagi dziecka plus minus 0,5-1 kilogram. To znaczy jeśli dziecko waży 18 kg to waga obciążonej kołderki powinna mieścić sie w przedziale od 2,30 do max 2,80 kilograma. Jednak waga kołderki szczególnie dla małych dzieci nie powinna raczej przekraczać 20% wagi dziecka.

Waga kołderki dla dorosłych powinna również oscylować w granicach 10% prawidłowej wagi dorosłego dostosowanej do wzrostu.

Kołderki można kupić w wielu sklepach z pomocami sensorycznymi np w empis