Wiek dziecka

Motoryka duża

Motoryka precyzyjna dłoni i mowa

7 miesiąc

Trzymając się poręczy, stoi kilka sekund, potem upada, podtrzymywane za ramiona stoi pewnie, trzymane za ramiona i podciągnięte powoli próbuje stąpać, wysuwając noga do przodu, chwieje się, podtrzymywane pod pachy lub za ramiona wesoło podryguje w miejscu, uginając nogi, pełza w kółko – faza przejściowa poprzedzająca raczkowanie, siada – podciągnięte za jedno ramię, siedzi samo ale jeszcze nie pewnie, w ułożeniu na plecach bawi się swoimi nóżkami – koordynacja ręka–stopa.

Trwa gaworzenie, ruchy palców podczas ujmowania przedmiotów są harmonijne oraz bardziej precyzyjne. Umie pić z kubka trzymanego przez osobę dorosłą, w pozycji na plecach podciąga obiema rękami nogę do twarzy i ogląda ją lub wkłada nogi do ust, chwyta wszystko co znajduje się w zasięgu jego ręki, poruszając się przy tym całym ciałem, przekłada przedmiot z jednej ręki do drugiej, aby uwolnić rękę do pochwycenia następnego podawanego mu przedmiotu, stuka zabawkami o stół lub o deskę wspartą na krawędziach łóżeczka.

8 miesiąc

Wstaje pociągnięte za ręce, próbuje stąpać bokiem, trzymając się poręczy łóżeczka, w wózku lub koszu samo siada z pozycji leżącej, opierając się rękami o krawędzie wózka lub kosza, z położenia na plecach samo podciąga się do góry na podanych mu palcach, siedzi samo przynajmniej przez 5 sekund z podparciem z przodu.

Trzyma w obu rękach po jednym przedmiocie i stuka jednym o drugi, nie mogąc dosięgnąć pierścienia leżącego na stole, ciągnie za sznur przywiązany do niego. Raczkuje opierając się na rękach i kolanach, chwyta rączką podawany mu biszkopt, je biszkopt trzymając go w rączce, śledzi przedmiot, który mu wypadł na posłanie i stara się go podnieść, stosuje coraz częściej chwyt nożycowy – przeciwstawia paluch wszystkim pozostałym – pozwala dziecku na utrzymanie stosunkowo małego przedmiotu.  Wpatruje się uważnie w swoje odbicie w lustrze oraz w osobę dorosłą słuchając jej mowy, dużo gaworzy, powtarzając wielokrotnie sylaby: ma-ma-ma, ta-ta-ta, na-na-na, wa-wa-wa, itp., wraz z pojawieniem się umiejętności manipulowania przedmiotami, pojawia się „manipulacja” głoskami, powtarzanie sekwencji ruchów dłoni wiążą się z budowaniem łańcuchów sylabowych.

9 miesiąc

Siedzi bez podpierania się i manipuluje przedmiotem, wstaje samo i stoi, trzymając się krawędzi wózka lub poręczy łóżka, ale siada  ciężko z tej pozycji, trzymane za ręce, potrafi wykonać kilka kroków, pełza jak foka.

Rozumie i chętnie wykonuje proste polecenia – zrób kosi kosi, podaj rączkę, natarczywie gaworzy, domagając się od dorosłych zwrócenia na siebie uwagi, ściąga z głowy kapelusz lub czapkę zasłaniającą mu oczy, słucha uważnie tykania zegarka przyłożonego mu do ucha, zaczyna stosować w ujmowaniu drobnych przedmiotów chwyt pęsetowy – polegający na przeciwstawieniu kciuka palcowi wskazującemu, chwyta za rękę przy podawaniu mu do ust smakołyku lub pomaga trzymać kubek przy piciu, szuka oczyma przedmiotu, o który pyta osoba dorosła np. gdzie jest lala? (przedmiot powinien się znajdować w polu widzenia), unosi kołderkę pod którą ukryto w jego obecności przedmiot i znajduje go, celowo upuszcza przedmiot, wyraźne podwajanie sylab.

Wiek dziecka

Motoryka duża

Motoryka precyzyjna dłoni i mowa

4 miesiąc

W pozycji na brzuszku unosi wysoko głowę, opierając klatkę piersiową na przedramionach, podtrzymywane pod pachy w pozycji pionowej opiera się lekko na nóżkach wyprostowanych w kolanach, w pozycji na plecach unosi głowę i pręży się w sobie, gdy je biorą na ręce, w pozycji pionowej trzyma głowę prosto i pewnie, podczas próby trakcyjnej uniesienie głowy i lekko zgiętych nóg, przy dotykaniu podłoża naprzemiennie zgina i prostuje kończyny w kolanach i stawach skokowych.

Przerywa ssanie i odwraca głowę w kierunku dźwięku, chwyta całą dłonią przedmiot podany mu do ręki i trzyma go przez kilkanaście sekund, potem wkłada go do ust  – koordynacja ręka–usta lub wypuszcza go z ręki i traci z nim kontakt, stawia opór gdy dorośli odbierają mu przedmiot trzymany w ręku, wypuszcza z ręki klocek, gdy mu podać do drugiej ręki inny klocek, w chwilach dobrego nastroju śmieje się głośno i radośnie, obmacuje kołderkę obiema rękami, bawi się palcami własnych rąk i śledzi ich ruchy, pojawiają się głoski szczelinowe – podobne do w, okrzyki radości.

5 miesiąc

W pozycji na plecach unosi głowę i barki, trzymane za rączki samo próbuje unieść się do pozycji siedzącej, a podciągnięte siada, w pozycji na plecach unosi nogi do góry, zgina je i wyprostowuje, w pozycji na plecach wykonuje mostek, śledząc ruch przedmiotu nad głową, przerywa podparcie na przedramionach przez oderwanie ramion od podłoża przy powtarzających się ruchach wyprostnych uniesionych nóg – „pływanie”.

W pozycji na brzuszku trzyma wysoko głowę i w tym położeniu śledzi ruch przedmiotu przesuwanego przed jego oczami, przestaje płakać słysząc z bliskiej odległości dźwięki instrumentu, śpiew lub pieszczotliwą mowę matki, w kontakcie z matką próbuje gaworzyć, powtarzając przeciągłe i gardłowo gaaaa, łłłłłłłłł, yłłłłł, ełłłłł, chwyta przedmiot, stosując chwyt małpki (nakładkowy) – polega on na tym, że dziecko próbuje złapać przedmiot od góry całą dłonią tak jakby chciało nałożyć ją na przedmiot i przygląda mu się, spycha rączką kartkę papieru położoną mu na twarzy.

6 miesiąc

Siedzi trzymając się poręczy łózka, z pozycji na plecach przewraca się na brzuszek, z pozycji na brzuszku przewraca się na plecy, w pozycji na plecach bawi się palcami swoich nóg, w pozycji na brzuszku podnosi wysoko głowę i tułów, opierając się na wyprostowanych ramionach, podtrzymywane pod pachy stoi mocno na nogach wyprostowanych w kolanach i stawach biodrowych, próbuje stąpać, zginając przeważnie jedną nogę.

Obmacuje raczkami powierzchnię stołu, trzyma w obu rękach po jednym przedmiocie jednocześnie i ogląda je lub wkłada do ust. Energicznie szeleści papierem i rozdziera go na kawałki, w pozycji na plecach wyciąga rączki do osoby dorosłej, oczekując wzięcia na ręce, siada w pozycji na plecach, trzymając się mocno palców osoby dorosłej, je z łyżki. Chwyt dłoniowy – całą powierzchnią dłoni i wyprostowanym kciukiem, jest on bardziej zaawansowany ponieważ dziecko uruchamia staw łokciowy w celu nakierowania ręki na przedmiot i podniesienia go. Chwyta go czterema palcami (z wyłączeniem kciuka). Brak kciuka ułatwia w tym wypadku chwyt. Pozwala on także na sprawne manipulowanie przedmiotami jedną ręką (uderzanie, potrząsanie, zgniatanie itp.). Gaworzenie – szeregowanie rozmaitych wyraźnych sylab ze zmianą siły dźwięku i wysokości tonu. Jest ona odruchem warunkowym i wyraźnym treningiem słuchu.

Wiek dziecka

Motoryka duża

Motoryka precyzyjna dłoni i mowa

Noworodek

Obraca głowę z położenia środkowego w bok, kończyny w całkowitym ułożeniu zgięciowym, odruchowe ruchy pełzające, głowa ułożona na boku, bez preferowania żadnej ze stron, wymachuje nóżkami naprzemiennie, kilkakrotnie unosi głowę w pozycji siedzącej z przodu i utrzymuje ją przez 1 sekundę, przy podnoszeniu ciężaru ciała – chód automatyczny.

Noworodek zorientowany jest przede wszystkim w kierunku wewnętrznego świata sensorycznego jamy ustnej, krtani i gardła. Zaspokaja swoje potrzeby związane z odżywianiem i oddychaniem – te czynności są fundamentem, na których rozwijają się bardziej złożone czynności do wytwarzania dźwięków mowy. Krzyk przy odczuciach niezadowolenia, energiczne ssanie, bardzo widoczny mocny odruch chwytny.

1-2 miesiąc

Podczas czuwania w pozycji na plecach przyjmuje asymetryczne położenie ciała, w pozycji na brzuszku przyjmuje pozycję embrionalną, porusza się niespokojnie całym ciałem, gdy mu się nakryje twarz chusteczką, wyraźnie pręży nóżki, gdy mu się rytmicznie naciska na stopy, w pozycji pionowej głowa chwieje się i opada do przodu, w pozycji na brzuszku ledwo unosi na moment głowę nad posłaniem i zaraz ją opuszcza, w pozycji na brzuszku podciąga pod siebie nogi, ale rozchyla stopy i unosi miednicę – stopniowy zanik postawy embrionalnej.

Zanika odruch chwytny (zbyt długo utrzymujący się ogranicza sprawność i aktywność manipulacyjną dziecka, może zaburzać wyraźną artykulację), dłonie dziecka stają się częściej lekko otwarte, przez moment słucha brzęczącej zabawki – koncentracja słuchowa, kieruje na moment wzrok w stronę wolno poruszającego się atrakcyjnego przedmiotu – koncentracja wzrokowa, wykonuje chaotyczne ruchy rękami i nogami, pojawia się krzyk, zaciska dłonie wokół palców osoby dorosłej, w 5-6 tygodniu pojawia się po raz pierwszy reakcja ożywienia – uśmiech i wesołe poruszenie na widok i przyjazny głos pochylającej się nad dzieckiem mamy, tylko przez moment trzyma przedmiot włożony do ręki, potem go wypuszcza, samogłoski między a i e, często połączone z h /e,a,ehe, he/. Przez ssanie, przełykanie, płacząc dziecko nabywa doświadczenia w kontrolowaniu przepływającego przez usta i nos powietrza.

3 miesiąc

W pozycji na brzuszku leży z rozluźnionymi mięśniami, z lekko zgiętymi nogami – żabka, z nisko opuszczoną miednicą, z luźno położonymi obok głowy rękami, w pozycji na brzuszku, również potrafi unieść głowę na wysokość kilku centymetrów, w pozycji pionowej trzyma głowę prosto co najmniej przez kilkanaście sekund, podtrzymywane pod pachy w pozycji pionowej opiera się lekko na nóżkach, które się nieco uginają w kolanach i w stawach biodrowych,  siedzi podparte wokół poduszkami.

Przysłuchuje się dźwiękom mowy osoby dorosłej, na widok i głos matki grucha radośnie, na widok i głos nieznanych ludzi zaciekawiony i pojawia się odruch badawczy, trąca jedną ręką przedmioty zawieszone na nitce rozciągniętej w łóżeczku nad jego głową, żywo skręca głowę w kierunku brzęczącej zabawki i szuka jej wzrokiem, jak jest w dobrym nastroju głuży – wymawia pierwotne dźwięki: głłł, głhh, ghyyy – jest to wczesna faza gaworzenia,  pierwsze łańcuchy sylabowe, trzyma bez zainteresowania przedmiot włożony mu do ręki, po kilku sekundach wypuszcza go, bawi się palcami własnych rąk, nie śledząc ich ruchów.